ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાનું એક્સિઓમ-૪ મિશન ફરી એકવાર મુલતવી રાખવામાં આવ્યું છે. 'સ્ટેટિક ફાયર' ટેસ્ટ પછી બૂસ્ટરના નિરીક્ષણ દરમિયાન લિક્વિડ ઓક્સિજન લીકેજ મળી આવ્યા બાદ મિશન પર બ્રેક લગાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આ મિશન હેઠળ, ભારતીય વાયુસેનાના ગ્રુપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લાને સ્પેસએક્સે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (આઈએસએસ) મોકલવાના હતા.

આઈએસએસ માટે નિર્ધારિત એક્સિઓમ-૪ મિશનના લોન્ચિંગને મુલતવી રાખવાની પુષ્ટિ કરી છે. શુભાંશુ સાથે એક્સિઓમ-૪ મિશન આજે સાંજે ૫.૩૦ વાગ્યે લોન્ચ થવાનું હતું. એક્સિઓમ-૪ મિશનમાં ભારત, પોલેન્ડ અને હંગેરીના અવકાશયાત્રીઓ શામેલ છે.

સ્પેસએક્સે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ એક્સ પર પોસ્ટ કરીને લખ્યું છે કે એક્સિઓમ-૪ મિશન માટે ફાલ્કન 9 રોકેટનું આવતીકાલનું લોન્ચિંગ મુલતવી રાખવામાં આવી રહ્યું છે. જેથી સ્પેસએક્સ ટીમો લિક્વિડ ઓક્સિજન લીકને ઠીક કરી શકે. કંપનીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે સમારકામ પૂર્ણ થયા પછી અને રેન્જ ઉપલબ્ધતાના આધારે નવી લોન્ચ તારીખ શેર કરવામાં આવશે.

અગાઉ, સ્પેસએક્સે એક નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે, પ્રક્ષેપણ માટે હવામાન 85 ટકા અનુકૂળ છે. જોકે, એસેંટ કોરિડોરમાં જોરદાર પવનોનું નિરીક્ષણ ચાલુ છે.

શુભાંશુને 2023માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા અમેરિકાની મુલાકાત દરમિયાન એક્સ-4 મિશન માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. આ મિશન ભારત અને નાસા વચ્ચેના સહયોગનું પરિણામ છે. શુભાંશુએ સ્પેસએક્સ અને એક્સિઓમ સ્પેસ તરફથી ખાસ તાલીમ મેળવી છે.

આ ચોથી વખત છે જ્યારે એક્સિઓમ-4 મિશન મુલતવી રાખવામાં આવ્યું છે. થોડા દિવસો પહેલા પણ લોન્ચ મુલતવી રાખવું પડ્યું હતું. તે સમયે હવામાન અનુકૂળ ન હતું અને વરસાદની 45 ટકા શક્યતા હતી. લોન્ચ સાઇટ પર જોરદાર પવન ફૂંકાયો હતો.

એકવાર લોન્ચ થયા પછી, એક્સ-4 મિશન હેઠળના અવકાશયાત્રીઓ આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક પર લગભગ 14 દિવસ વિતાવશે. આ સમય દરમિયાન તેઓ સૂક્ષ્મ ગુરુત્વાકર્ષણ, જીવન વિજ્ઞાન અને ભૌતિક વિજ્ઞાન સંબંધિત અનેક વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો કરશે. આ પ્રયોગો વિશ્વભરના 30 થી વધુ દેશોના સંશોધકો સાથે મળીને કરવામાં આવશે.

આ મિશન ભારતના અવકાશ કાર્યક્રમમાં માત્ર એક સીમાચિહ્નરૂપ નથી, પરંતુ તે આપણને રાકેશ શર્માના 1984ના ઐતિહાસિક મિશનની યાદ અપાવે છે. શુભાંશુ શુક્લા ભારતીય વાયુસેનાના ગ્રુપ કેપ્ટન છે અને ગગનયાન કાર્યક્રમના ચાર અવકાશયાત્રીઓમાંના એક છે.