સીબીડીટીએ 2025-26 માટે સેન્ટ્રલ એક્શન પ્લાન (સીએપી) બહાર પાડ્યો છે. આ યોજના વિભાગ માટે મહેસૂલ વસૂલાતના સંદર્ભમાં મુખ્ય કામગીરી ક્ષેત્રોને અનુસરવા માટે માર્ગદર્શિકા તરીકે કામ કરે છે. ફેબ્રુઆરીમાં રજૂ કરાયેલા બજેટ અંદાજ મુજબ, કેન્દ્ર સરકારે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે પ્રત્યક્ષ કર હેઠળ 25.20 લાખ કરોડ રૂપિયાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. આમાં કોર્પોરેટ ટેક્સમાંથી રૂ. ૧૦.૮૨ લાખ કરોડ, નોન-કોર્પોરેટ ટેક્સમાંથી રૂ. ૧૩.૬૦ લાખ કરોડ અને સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ (એસટીટી)માંથી રૂ. ૭૮,૦૦૦ કરોડનો લક્ષ્યાંક શામેલ છે.

૨૦૨૪-૨૫ માટે ચોખ્ખા પ્રત્યક્ષ કર વસૂલાતનો લક્ષ્યાંક થોડો ચૂકી જવાની ધારણા છે. તે ૧૩.૫૭ ટકા વધીને ૨૨.૨૬ લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ થયું છે. ફેબ્રુઆરીમાં રજૂ કરાયેલા બજેટમાં લક્ષ્યાંકને સુધારીને રૂ. ૨૨.૩૭ લાખ કરોડ કરવામાં આવ્યો હતો. જુલાઈ ૨૦૨૪માં તે ૨૨.૦૭ લાખ કરોડ રૂપિયા હતું. સીએપીએ આવકવેરા વિભાગને કર ચુકવણીમાં નકારાત્મક વલણોને સંબોધિત કરતી વખતે વધુ સારી કર વસૂલાત માટે પ્રાદેશિક વિશ્લેષણ હાથ ધરવાનું સૂચન કર્યું છે.

સીએપી ભલામણ કરે છે કે જ્યાં આવક અપેક્ષિત સ્તરે ન હોય ત્યાં યોગ્ય પગલાં લેવામાં આવે. વિભાગને બાકી અને વર્તમાન માંગણીઓ એકત્રિત કરવા પર ખાસ ભાર મૂકવા અને શાસનનું પાલન ન કરતા કરદાતાઓ સામે કાર્યવાહી કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. આવકવેરા કમિશનર (અપીલ) એ 2024-25 માં 1.95 લાખ કરોડ રૂપિયાની માંગણીઓની પુષ્ટિ કરી છે. આકારણી અધિકારીઓને ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં આ આવક વસૂલવા માટે શક્ય તમામ પ્રયાસો કરવા કહેવામાં આવ્યું છે.

સીએપીએ કર વિભાગને કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા અને કરદાતાઓમાં કપાત અને મુક્તિના સાચા દાવા વિશે જાગૃતિ લાવવા અને અપડેટેડ આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવા અંગે શિક્ષિત કરવા પણ જણાવ્યું છે. આનાથી એવા લોકોને સમય મળશે જેઓ તેમની સાચી આવકની જાણ કરવામાં ચૂકી ગયા છે. આ પ્રયાસોથી નવી કર વ્યવસ્થા પસંદ કરનારા કરદાતાઓની સંખ્યામાં સંભવિત વધારો થશે. આ સિસ્ટમમાં કોઈ કપાત કે મુક્તિ નથી, જેનાથી કપાતનો દુરુપયોગ ઓછો થશે.

વ્યાજ ચુકવણી અને એકંદર બજેટ પર નકારાત્મક અસર ટાળવા માટે કર વિભાગને ઝડપથી રિફંડ જારી કરવા પણ કહેવામાં આવ્યું છે. વિભાગે 2024-25 દરમિયાન અત્યાર સુધીનું સૌથી વધુ રૂ. 4.77 લાખ કરોડનું રિફંડ જારી કર્યું. આ ૨૦૨૩-૨૪માં જારી કરાયેલા ૩.૭૮ લાખ કરોડ રૂપિયાના રિફંડ કરતાં ૨૬.૦૪ ટકા વધુ છે.